GST information in Marathi | जीएसटी माहिती मराठीत

नमस्कार मित्रांनो स्वागत आहे आपले वेबसाइटवर आज आपण जाणून घेणार आहोत(GST information in marathi) GST (Goods & Service Tax) म्हणजेच वस्तु आणि सेवा कर याविषयी अधिक माहिती. भारतातील आर्थिक सुधारणांमध्ये GST हा एक महत्त्वाचा टप्पा आहे.

2017 मध्ये लागू झालेल्या या कायद्याने भारतातील अनेक indirect taxes एकत्रित करून एकच GST प्रणाली निर्माण केली. यामुळे कर प्रणाली अधिक सुलभ आणि पारदर्शक झाली आहे. तसेच, GST ने देशातील आर्थिक एकीकरणाला चालना दिली आहे.

GST चे भारताच्या अर्थव्यवस्थेवर सकारात्मक परिणाम होण्याची अपेक्षा आहे. यामुळे कर प्रणाली अधिक सुलभ आणि पारदर्शक होईल, कराचा भार कमी होईल आणि देशातील आर्थिक एकीकरणाला चालना मिळेल. यामुळे व्यवसायाच्या वाढीस आणि गुंतवणुकीस प्रोत्साहन मिळेल आणि त्यामुळे भारताची आर्थिक वाढ वाढेल.आजचा हा लेख शेवट पर्यंत वाचा त्यामध्ये तुम्हाला याविषयी संपूर्ण माहिती दिली जाणार आहे. चला तर सुरू करूया 

GST ची सुरुवात कशी व कधी झाली ? 

भारतात GST ची सुरुवात 1 जुलै 2017 रोजी झाली. यापूर्वी भारतात 17 केंद्रीय आणि 29 राज्य आणि केंद्रशासित प्रदेशांमध्ये एकूण 36 प्रकारचे कर होते. GST मुळे या सर्व करांची एकत्रित कर प्रणाली निर्माण झाली. GST ला एकूण 5 टप्प्यात लागू करण्यात आले.GST च्या लागू होण्यापूर्वी भारतात कर प्रणाली खूप जटिल होती.

अनेक प्रकारचे कर होते, प्रत्येक कराची दर वेगवेगळी होती आणि कराच्या मोजणीची पद्धतही वेगवेगळी होती. यामुळे करदात्यांसाठी कर भरणे कठीण होत होते आणि कर प्रणालीचा अवैध व्यापाराला चालना मिळत होती.GST च्या लागू होण्यामुळे या सर्व समस्या दूर झाल्या आहेत. GST मध्ये केवळ 5 टक्के ते 28 टक्के दराने एकच कर आहे. कराची मोजणी पद्धतही सोपी करण्यात आली आहे. यामुळे करदात्यांसाठी कर भरणे सोपे झाले आहे आणि कर प्रणाली अधिक पारदर्शी झाली आहे.

GST information in marathi-जीएसटी माहिती मराठीत

GST च्या लागू होण्यामुळे भारतातील व्यापार आणि उद्योगाला चालना मिळाली आहे. GST मुळे उत्पादन खर्चात कपात झाली आहे, त्यामुळे व्यापार आणि उद्योगांचे उत्पादन आणि विक्री वाढली आहे. यामुळे रोजगाराच्या संधीही वाढल्या आहेत.GST च्या लागू होण्यामुळे भारतातील कर संकलनही वाढले आहे. GST च्या पहिल्या वर्षातच भारत सरकारने GST द्वारे 1.05 लाख कोटी रुपयांचे कर संकलन केले.GST ही भारतातील कर प्रणालीतील एक महत्त्वाची क्रांती आहे. GST मुळे भारताची कर प्रणाली अधिक कार्यक्षम, पारदर्शी आणि समावेशक झाली आहे.

GST चे किती प्रकार आहेत ? 

भारतात GST चे चार प्रकार आहेत :

• राज्य वस्तू आणि सेवा कर (SGST) – हा कर राज्य सरकारद्वारे आकारला जातो आणि राज्यात वस्तू आणि सेवांच्या पुरवठ्यासाठी लागू होतो. 

• केंद्रीय वस्तू आणि सेवा कर (CGST) – हा कर केंद्र सरकारद्वारे आकारला जातो आणि राज्यात वस्तू आणि सेवांच्या पुरवठ्यासाठी लागू होतो. 

• इंटिग्रेटेड वस्तू आणि सेवा कर (IGST) – हा कर केंद्र सरकारद्वारे आकारला जातो आणि विविध राज्ये किंवा केंद्रशासित प्रदेशांमधील वस्तू आणि सेवांच्या आंतरराज्य पुरवठ्यासाठी लागू होतो. 

• केंद्रशासित प्रदेश वस्तू आणि सेवा कर (UTGST) – हा कर केंद्रशासित प्रदेश सरकारद्वारे आकारला जातो आणि केवळ केंद्रशासित प्रदेशांमध्ये वस्तू आणि सेवांच्या पुरवठ्यासाठी लागू होतो. 

या चार प्रकारच्या GST मधील मुख्य फरक खालीलप्रमाणे आहेत:

• आकारणाऱ्या सरकार : SGST आणि CGST हे कर दोन्ही सरकारांद्वारे आकारले जातात, तर IGST हा केवळ केंद्र सरकारद्वारे आकारला जातो आणि UTGST हा केवळ केंद्रशासित प्रदेश सरकारद्वारे आकारला जातो.

• पुरवठा : SGST हा राज्यात वस्तू आणि सेवांच्या पुरवठ्यासाठी लागू होतो, तर CGST हा राज्यात वस्तू आणि सेवांच्या पुरवठ्यासाठी लागू होतो. IGST हा विविध राज्ये किंवा केंद्रशासित प्रदेशांमधील वस्तू आणि सेवांच्या आंतरराज्य पुरवठ्यासाठी लागू होतो आणि UTGST हा केवळ केंद्रशासित प्रदेशांमध्ये वस्तू आणि सेवांच्या पुरवठ्यासाठी लागू होतो.

• दर : SGST आणि CGST चे दर राज्यांद्वारे निर्धारित केले जातात, तर IGST चा दर केंद्र सरकारद्वारे निर्धारित केला जातो. UTGST चा दर केंद्रशासित प्रदेश सरकारद्वारे निर्धारित केला जातो.

GST च्या लागू होण्यामुळे भारतातील कर प्रणाली अधिक कार्यक्षम, पारदर्शी आणि समावेशक झाली आहे. GST मुळे व्यापार आणि उद्योगाला चालना मिळाली आहे आणि कर संकलनही वाढले आहे.

GST चे फायदे काय आहेत ? -GST information in marathi

GST चे अनेक फायदे आहेत, ज्यात खालील फायदे समाविष्ट आहेत :

• कार प्रणालीची कार्यक्षमता सुधारणे: GST ने भारतातील कर प्रणाली अधिक कार्यक्षम बनवली आहे. पूर्वी, भारतात अनेक प्रकारचे कर होते, प्रत्येक कराची दर वेगवेगळी होती आणि कराच्या मोजणीची पद्धतही वेगवेगळी होती. यामुळे करदात्यांसाठी कर भरणे कठीण होत होते आणि कर प्रणालीचा अवैध व्यापाराला चालना मिळत होती. GST ने या सर्व समस्या दूर केल्या आहेत. GST मध्ये केवळ 5 टक्के ते 28 टक्के दराने एकच कर आहे. कराची मोजणी पद्धतही सोपी करण्यात आली आहे. यामुळे करदात्यांसाठी कर भरणे सोपे झाले आहे आणि कर प्रणाली अधिक पारदर्शी झाली आहे. 

• कर प्रणालीचे पारदर्शकता सुधारणे: GST ने भारतातील कर प्रणाली अधिक पारदर्शक बनवली आहे. पूर्वी, कर प्रणाली अवैध व्यापाराला चालना देत होती. GST ने कर प्रणाली अधिक पारदर्शक बनवून या समस्येचे निराकरण केले आहे. GST मध्ये प्रत्येक करदात्यासाठी एक GSTIN (Goods and Services Tax Identification Number) असणे आवश्यक आहे. यामुळे करदात्यांवर लक्ष ठेवणे आणि अवैध व्यापार रोखणे सोपे झाले आहे. 

• कर प्रणालीची समावेशकता सुधारणे: GST ने भारतातील कर प्रणाली अधिक समावेशक बनवली आहे. पूर्वी, अनेक लहान व्यवसायकर्ते आणि उद्योजक कर प्रणालीच्या बाहेर राहत होते. GST ने या समस्येचे निराकरण केले आहे. GST मध्ये, कराच्या दरांचे 28% पेक्षा जास्त असलेली वस्तू आणि सेवा यावरच कर आकारला जातो. यामुळे लहान व्यवसायकर्ते आणि उद्योजक कर प्रणालीच्या अंतर्गत आले आहेत. 

• व्यापार आणि उद्योगाला चालना देणे: GST ने भारतातील व्यापार आणि उद्योगाला चालना दिली आहे. GST मुळे उत्पादन खर्चात कपात झाली आहे, त्यामुळे व्यापार आणि उद्योगांचे उत्पादन आणि विक्री वाढली आहे. यामुळे रोजगाराच्या संधीही वाढल्या आहेत. 

• कर संकलन वाढवणे: GST ने भारतातील कर संकलन वाढवले आहे. GST च्या पहिल्या वर्षातच भारत सरकारने GST द्वारे 1.05 लाख कोटी रुपयांचे कर संकलन केले. 

GST ही भारतातील कर प्रणालीतील एक महत्त्वाची क्रांती आहे. GST मुळे भारताची कर प्रणाली अधिक कार्यक्षम, पारदर्शी आणि समावेशक झाली आहे.

GST रिटर्न कसा करावा ? 

GST रिटर्न भरण्यासाठी, खालील चरणांचे अनुसरण करा:

1. जीएसटी पोर्टलवर लॉग इन करा.

2. “Services” टॅबवर क्लिक करा.

3. “Returns” टॅबवर क्लिक करा.

4. “GSTR-1, GSTR-3A, GSTR-3B” वर क्लिक करा.

5. “File” टॅबवर क्लिक करा.

6. “GSTR-1, GSTR-3A, GSTR-3B” फॉर्म निवडा.

7. फॉर्म भरा.

8. फॉर्म सबमिट करा.

GST रिटर्न भरण्यासाठी आवश्यक असलेल्या चरणांचे अधिक तपशीलवार वर्णन खाली दिले आहे

जीएसटी पोर्टलवर लॉग इन करा

जीएसटी रिटर्न भरण्यासाठी, प्रथम आपल्याला जीएसटी पोर्टलवर लॉग इन करणे आवश्यक आहे. आपण आपले आधार नंबर आणि पासवर्ड वापरून लॉग इन करू शकता.

“Services” टॅबवर क्लिक करा

जीएसटी पोर्टलच्या होमपेजवर, “Services” टॅबवर क्लिक करा.

“Returns” टॅबवर क्लिक करा

“Services” टॅबवर, “Returns” टॅबवर क्लिक करा.

“GSTR-1, GSTR-3A, GSTR-3B” वर क्लिक करा

“Returns” टॅबवर, “GSTR-1, GSTR-3A, GSTR-3B” वर क्लिक करा.

“File” टॅबवर क्लिक करा

“GSTR-1, GSTR-3A, GSTR-3B” पेजवर, “File” टॅबवर क्लिक करा.

“GSTR-1, GSTR-3A, GSTR-3B” फॉर्म निवडा

“File” टॅबवर, आपण भरू इच्छिणारा फॉर्म निवडा.

फॉर्म भरा

फॉर्म भरताना, खालील गोष्टी लक्षात ठेवा:

• फॉर्ममध्ये सर्व आवश्यक माहिती भरा.

• फॉर्ममध्ये कोणतीही चूक करू नका.

• फॉर्मवर सही करा.

फॉर्म सबमिट करा

फॉर्म भरल्यानंतर, “Submit” बटणावर क्लिक करून फॉर्म सबमिट करा.

GST रिटर्न भरताना, खालील गोष्टी लक्षात ठेवा:

• GST रिटर्न वेळेवर भरणे आवश्यक आहे.

• GST रिटर्न चुकीचा किंवा अपूर्ण भरल्यास दंड आकारला जाऊ शकतो.

• GST रिटर्न भरण्यासाठी, आपण GST सॉफ्टवेअर किंवा जीएसटी पोर्टल वापरू शकता.

GST रिटर्न भरण्यासाठी काही टिपा:

GST रिटर्न भरण्यापूर्वी, आपल्याला आपल्या व्यवसायाच्या सर्व व्यवहारांची माहिती गोळा करणे आवश्यक आहे.GST रिटर्न भरण्यासाठी, आपण GST सॉफ्टवेअर वापरू शकता. GST सॉफ्टवेअर आपल्याला फॉर्म भरण्यात आणि चुका टाळण्यात मदत करेल.GST रिटर्न भरण्यापूर्वी, आपल्याला GST पोर्टलचा वापर करून फॉर्म भरण्याचा सराव करणे आवश्यक आहे.

तर मित्रांनो तुम्हाला आजच्या या लेखात दिलेली माहिती आवडली असेल तसेच काही अडचण असल्यास खाली कमेन्ट बॉक्स मध्ये नक्की कमेन्ट करून सांगा.

FAQs on GST information in marathi