[5 ESSAYS] माझा आवडता प्राणी | My favourite animal Essay in Marathi
माझा आवडता प्राणी । My favourite animal Dog । My favourite animal । माझा आवडता प्राणी घोडा । My favourite animal Horse | माझा आवडता पाळीव प्राणी उंट | My favourite animal Camel | माझा आवडता प्राणी हत्ती | My favourite animal Elephant
नमस्कार विद्यार्थी मित्रांनो , आपल्या शालेय जिवनातील अविभाज्य घटक म्हणजे निबंधलेखन अनेकदा शिक्षक आपल्याला नवनविन विषयांवर निबंध लिहायला सांगतात. अशा नवनविन विषयांवर कल्पनांचे अन्वेषण व्हावे व विद्यार्थ्यांची मदत व्हावी या हेतूने हा ब्लॉग सुरु केला आहे. तरी आपण याचा विनाशुल्क आनंद घेऊ शकता.
प्रत्येकाने जीवनात कधीतरी एखादा प्राणी पाळलेला असतोच. त्या प्राण्याचा आपल्याला आपोआपच लळा लागतो.
प्राण्यांना जरी बोलता येत नसलं तरी त्यांना भावना असतात. त्यांना जेव्हा आपण घरात घेतो तेव्हा ते आपले घरातील एक सदस्यच बनून जातात.
खाली आम्ही तुमच्यासाठी ‘माझा आवडता प्राणी‘ या विषयावर ५ निबंध दिले आहेत. ते तुम्ही नक्की वाचा व आवडल्यास आम्हाला नक्की कळवा.
निबंध क्र. १
Table of Contents
माझा आवडता प्राणी कुत्रा | My favourite animal Dog
आपल्या जीवसृष्टित नाना प्रकारचे पाळीव आणि वन्य पशू आहेत ते थोड्याफार फरकाने आपणास निरनिराळ्या प्रकारे उपयुक्तही आहेत. माझा आवडता पाळीव प्राणी कुत्रा आहे. कुत्रा हा फक्त उपयोगीच प्राणी नसून इमानदार देखील आहे. माझी ही आवड पाहून माझ्या आजीने मला एक चॉकलेटी पांढऱ्या ठिपक्यांचा आणि घाऱ्या डोळ्यांचा एक कुत्रा माझ्या वाढदिवशी भेट दिला. ते गुबगुबीत, गोल डोळ्यांचे व मोत्यासारखे पांढरेशुभ्र केस असणारे पिल्लू आहे. म्हणून मी त्याचे नाव ‘मोत्या’ असे ठेवले. त्याला चार पाय, दोन टवकारलेले कान आणि लांब, झुपकेदार शेपूट आहे. त्याला वासावरुन कोणतीही वस्तू किंवा माणूस अचूक ओळखता येतो.
मी रोज सकाळी मोत्याला चौपाटीवर फेरफटका मारण्यास नेतो. फिरुन आल्यावर दोघेही दूध चपातीचा नाश्ता करतो. मोती वरणभातही खातो. पण त्याचा आवडता आहार आहे मांस. मांसाहार दिला की तो विशेष खूष होतो. शेपटी हलवत हाडे चघळत बसतो. कुत्रा मुळातच इमानदार प्राणी आहे. त्याचे आपल्या मालकावर खूप प्रेम असते. मोत्याचेही माझ्यावर खूप प्रेम आहे.
त्याच्या डोक्यावरून जरा प्रेमाने हात फिरवला की तो माझे अंग चाटू लागतो. एखादा मित्र माझ्याशी लुटूपुटूचे जरी भांडण करताना दिसला तर हा भुंकून त्याच्या अंगावर धावून जातो. त्याची समजूत काढताना मला नाकी नऊ येते. मी घरात दिसलो नाही की तो कावरा बावरा होऊन सारे घर, अंगण पालथे घालतो व मी दिसताच लाडाने आपले अंग माझ्या अंगाला घुसळतो. आम्हा दोघांची जोडी किती अतूट आहे ते रोज रात्री आईला अनुभवायला मिळते. रात्री माझ्या पायाशी झोपायची त्याला सवय आहे. जरा माझी जागा बदलली किंवा त्याला हलवायचा प्रयत्न झाला तर भुंकून बंड करतो. त्यामुळे आम्हां दोघांना वेगळे करण्याचे कुणी धाडस करत नाही.
मोत्या दिवसा झोप काढतो पण आम्ही झोपल्यावर आमच्या घराची, बागेची राखण करता. जरासे कुठे खुट्ट झाले की लगेच जागा होतो. कान टवकारुन भुंकु लागतो. अनोळखी माणसाची तरी मोत्यापुढे मुळीच डाळ शिजत नाही. तिथे भुरट्या चोरांची काय कथा!
संध्याकाळी मात्र मी शाळेतून घरी येण्याची तो वाटच पाहत असतो. मी आल्याबरोबर तोंडात चेंडू घेऊन मला खेळायला नेण्यासाठी सूचित करतो. आम्ही दोघे मैदानावर खेळायला गेलो की सतत माझ्या अवतीभवती असतो. माझ्या खेळाच्या साहित्यावर लक्ष ठेवतो. इतस्ततः पसरलेले चेंडू आणून देतो.
मी रात्री अभ्यासाला बसल्यावर मात्र निमूटपणे माझ्या शेजारी बसतो आणि आपले डोळे किलकिले करुन माझ्याकडे बघत राहतो. माझ्याशिवाय त्याला आणि त्याच्याशिवाय मला बिलकूल करमत नाही. माझ्या सर्व मित्रमैत्रिणींना तो बरोबर ओळखतो. ते माझ्या घरी आले की हळुच भुंकून त्यांचे स्वागत करतो. माझे कपडे खेचून दरवाजापर्यंत घेऊन जातो. जणूकाही माझे मित्र त्याच्याकडेच आले आहेत. आम्ही दरवर्षी मोत्याचा वाढदिवस धूमधडाक्यात साजरा करतो. वाढदिवसाचा केक सुद्धा कापतो.
आमच्या शेजारच्या राणे काकांना मात्र आमच्या मोत्याचा खूप राग येतो. ते आले की तो लगेच वर्तमानपत्र तोंडात धरून त्यांना आणून देतो. तरीही ते त्याचा खूप राग-राग करतात. परंतु गेल्याच महिन्यात एका नवीन खरेदीसाठी त्यंनी काही रक्कम बँकेतुन काढून आणून घरात ठेवली नि कसा कोण जाणे चोरांना या गोष्टीचा सुगावा लागला. चोरांनी रात्री गुपचूप घर फोडण्याचा प्रयत्न केला. शेजारधर्म या नात्याने मोत्याला राणे काकांच्या नातेवाईकांचीही ओळख होती. रात्री लुटारु हत्यारे घेऊन आवारात शिरताच मोत्याने भुंकून भुंकून सर्व परिसर दणाणून सोडला. आम्हाला त्याच्या भुंकण्याची व कारणाची थोड़ी चाहूल लागताच आम्ही पोलिसांना फोन केला आणि चोरांची रंगेहाथ उचलबांगडी झाली. तेव्हापासून मोत्या राणे काकांचाच नव्हे तर सगळ्या शेजाऱ्यांचाच मित्र झालाय.
पोलिसांनी त्याचा सत्कार करुन एक विशेष बिल्ला बक्षीस म्हणून त्याच्या गळ्यात घातला. तेव्हापासून आमचा हिरो बिल्ला लटकवून अभिमानाने सगळीकडे मिरवत असतो. असा हा गुणी मोत्या मला मित्राहूनही जवळचा वाटतो.
निबंध क्र. २
My favourite animal Dog essay in marathi
माझा प्रिय प्राणी, हा विषय येताच आपल्या आवडत्या प्राण्याची एक झलक आपल्या मनात येते. माझा आवडता प्राणी कुत्रा आहे. जरी कुत्रे खूप हुशार आणि निष्ठावान प्राणी आहेत आणि त्याशिवाय ते खूप मजेदार देखील आहेत. आपल्यापैकी बहुतेकजण कुत्र्यांना पाळीव प्राणी म्हणून पाहतात आणि तेही विविध जाती आणि जातींचे. मला कुत्र्यांची प्रचंड आवड आणि प्रेम आहे. मला ते सर्वात निष्ठावान आणि प्रेमळ प्राणी वाटतात.
कुत्रा हा पाळीव प्राणी आहे. तो माणसांचा प्रेमळ मित्र आहे. तो दिवसभर माणसाच्या घराचे रक्षण करतो. तो त्याच्या मालकाचा आदर करतो. तो दुरूनच त्याच्या मालकाचा वास घेऊ शकतो. तो चार पायांचा प्राणी आहे. कुत्रे अनेक प्रकारचे असतात त्यांना तीक्ष्ण दात असतात. त्याला चार पाय, शेपटी आणि सरळ कान आहेत. श्रवणशक्ती आणि वास घेण्याच्या सामर्थ्याने चोर आणि गुन्हेगारांना पकडण्यात त्याचा खूप उपयोग होतो. प्रत्येक कुत्र्याचे नाक वेगळे असते. त्याच्या उदात्त सेवेबद्दल लोक त्याच्यावर प्रेम करतात.
कुत्रे तांदूळ, भाकरी, मासे, मांस आणि इतर खाण्याचे पदार्थ खातात. कुत्रा हा सर्वभक्षी प्राणी आहे. ते बुद्धिमान आणि त्यांच्या मालकाशी विश्वासू आहेत. ते चांगले प्रशिक्षण घेऊ शकतात .बुद्धिमान कुत्र्यांना पोलिस किंवा लष्कराकडून प्रशिक्षित केले जाते आणि गुन्हेगारांच्या खुणा शोधण्यासाठी आणि तपासाच्या कामात देखील वापरले जाते, घरातील किंवा बाहेर.
काही कुटुंबांमध्ये कुत्र्याला प्रिय पाळीव प्राणी मानले जाते आणि कुटुंबातील सदस्यांपैकी एक मानले जाते. लहान आकाराचे कुत्रे कुटुंबातील प्रिय आणि प्रिय आहेत. आणि सारखे मोठे कुत्रे चोर आणि दरोडेखोरांशी लढण्यासाठी पुरेसे मजबूत असतात. मला कुत्रे खूप आवडतात.
कुत्रे केवळ प्राणीच नाहीत तर ते पाळीव प्राणी, मित्र आणि अन्वेषक देखील आहेत. एखाद्या समस्येचे गंभीर समाधान शोधण्यासाठी तपास विभाग कुत्र्यांना सुरक्षा एजंट म्हणून ठेवतो. त्यांना हुशारीने प्रशिक्षित केले जाते म्हणून त्यांना स्मार्ट प्राणी म्हटले जाते. कुत्रे खूप हुशार असतात ते सहजपणे पकडू शकतात.
कुत्र्यांनाही मित्र म्हणून घरात पाळीव प्राणी म्हणून ठेवले जाते. लोकांना कुत्रे पाळणे आवडते कारण ते त्यांच्या मालकांशी खूप निष्ठावान असतात. ते निःस्वार्थपणे त्यांचा उद्देश पूर्ण करतात. ते आपल्या मालकाचे प्राण वाचवण्यासाठी प्राणाची आहुती देण्यास तयार असतात पण काही लोक कुत्र्याला महत्त्व देत नाहीत. कुत्रे खरोखर पृथ्वीवर एकनिष्ठ प्राणी आहेत.
मला प्राण्यांमध्ये कुत्रा सर्वात जास्त आवडत असल्याने, मी तुमच्यासाठी कुत्र्याच्या काही वैशिष्ट्यांची यादी येथे देत आहे:
कुत्र्यांची वृत्ती खूप मैत्रीपूर्ण असते. सहसा, जेव्हा ते आनंदी असतात तेव्हा ते शेपूट हलवतात परंतु नेहमीच नाही.
त्यांच्यातही मत्सराची भावना असते. माझी बहीण माझ्या जवळ आल्यावर माझा पाळीव कुत्रा भुंकायला लागतो.
ते धोक्याची सहज जाणीव करू शकतात आणि इकडे तिकडे पळत किंवा भुंकून समजावून सांगण्याचा प्रयत्न करतात.
ते सहसा मोठा आवाज करतात आणि एकटे राहिल्यावर रागावतात.
त्यांचे सर्वात आकर्षक वैशिष्ट्य म्हणजे ते अतिशय सत्यवादी आणि निष्ठावान आहेत. खरं तर त्यांना कोणाची तरी उपस्थिती आवश्यक असते; अनेकदा तुम्ही पाहिलं असेल की तुम्ही घरी आल्यावर ते तुम्हाला चाटून प्रेम दाखवतात.
त्यांना सहज कळू शकते की आपण दुःखी आहोत आणि ते काहीतरी करण्याचा प्रयत्न करतात जेणेकरून आपला मूड बदलेल.
निष्कर्ष
माझा आवडता प्राणी हा कुत्रा आहे आणि तो आपला पाळीव प्राणी म्हणून सहज ठेवता येतो. ते आपल्यासाठी खूप समजूतदार आहेत आणि म्हणून आपणही त्यांची काळजी घेतली पाहिजे.
निबंध क्र. ३
माझा आवडता प्राणी घोडा । My favourite animal Horse
जगात विविध प्रकारचे प्राणी आढळतात. प्रत्येकाची स्वतःची वैशिष्ट्ये आहेत. पण घोडा हा सगळ्या प्राण्यांमध्ये माझा आवडता प्राणी आहे.
घोडा एक अद्भुत प्राणी आहे. त्याची चपळता फक्त आश्चर्यकारक आहे. जणू त्याचे पाय निर्मात्याने धावण्यासाठी बनवले आहेत. असे म्हटले जाते की जेव्हा समुद्र मंथन झाले तेव्हा त्यातून उच्चैःश्रवा नावाचा एक सुंदर घोडा निघाला. सूर्य देवाचा रथ सात घोड्यांनी ओढला जातो.
घोडा हा शाकाहारी प्राणी आहे. गवत, हरभरा आणि गूळ हे घोड्याचे आवडते खाद्य आहे. घोडा खूप बलवान आणि शूर आहे. जुन्या काळी योद्धे घोड्यावर बसून युद्धाला जात असत. घोडेही रणांगणात आपले शौर्य दाखवायचे.
घोडा एक स्वामीभक्त प्राणी आहे. तो त्याच्या मालकावर खूप प्रेम करतो. तो आपल्या मालकाचे रक्षण करण्यासाठी आपल्या प्राणाचे बलिदान देखील देतो. महाराणा प्रतापचा घोडा चेतक ची निष्ठा कोणाला माहीत नाही असे नाही? नेपोलियन आणि अलेक्झांडरचे घोडेही त्यांच्या निष्ठेसाठी प्रसिद्ध आहेत.
आज सायकली, मोटर्स, स्कूटर, बस, रेल आणि विमाने अशी वाहतुकीची साधने आहेत, परंतु हजारो वर्षांपासून घोडा हे माणसाचे आवडते वाहन आहे. साध्या स्वारीपासून ते रणांगणापर्यंत घोड्याने माणसाला साथ दिली आहे. आजही घोडा घोडागाडी तसेच टांग्यांना जुंपला जातो. पोलो सारखे शाही खेळ घोड्यावर बसून खेळले जातात. सर्कसमधील घोड्याचे विविध पराक्रम पाहून लोक थक्क होतात. आजच्या युगात, घोडदौड हे केवळ मनोरंजनाचे साधन नाही, तर एक चांगला व्यवसाय देखील आहे.
असा उपयुक्त, भव्य आणि निष्ठावान घोडा माझा आवडता प्राणी का नसावा?
निबंध क्र. ४
माझा आवडता पाळीव प्राणी उंट | My favourite animal Camel
उंट हा खूप उंच प्राणी आहे. त्याची मानही लांब असते. त्याचे पाय उंच आणि बारीक असतात. उंट हा वाळवंटामध्ये राहणारा प्राणी आहे. वाळूतून भराभर चालता यावे म्हणून त्याच्या पायांचे तळवे पसरट नि गादीसारखे असतात. त्याच्या पाठीवर उंचवटा असतो त्याला मदार असे म्हणतात. त्याचे ओठ जाड आणि रुंद असतात त्यामुळे काटेरी पाने खाताना त्याला त्रास होत नाही. त्याच्या रूपाकडे पाहिल्यास ओंगळवाणे वाटते.
उंट हा खूप उपयुक्त प्राणी आहे. त्याच्या पाठीवर स्वार होऊन तसेच अवजड सामान लादून वाळवंटात प्रवास करता येतो. गाडी ओढण्यासाठीही त्याचा उपयोग होतो. उंट अन्नपाण्याशिवाय अनेक दिवस राहू शकतो. म्हणुनच त्याला वाळवंटातील प्रवासासाठी वापरले जाते.
उंटाला खूप लांबून वाळूची वादळे येण्याचे संकेत कळतात. तसेच त्याच्या नाकपुड्या त्वचेच्या घडीने झाकलेल्या असतात त्यामुळे वाळू नाकात जाण्यापासुन त्याचे संरक्षण होते. उंटाचे पाय लांब असल्याने त्याच्या पोटाचे वाळूतील उष्णतेपासुन संरक्षण होते. या सर्व फायद्यांमुळे त्याला ‘वाळवंटातील जहाज’ असे म्हणतात. तो निरुपद्रवी आणि सर्व कामांसाठी उपयुक्त असल्याने वाळवंटात प्रत्येकाकडे असतो.
निबंध क्र. ५
माझा आवडता प्राणी हत्ती | My favourite animal Elephant
माझा आवडता प्राणी हत्ती आहे. मुळात मला हत्तींची खूप आवड आहे. तो मला या पृथ्वीवरील सर्वात मैत्रीपूर्ण प्राणी म्हणून दिसतो. हत्तीचे चित्र डोळ्यासमोर येताच मला असे वाटते की जणू काही दैवी प्राणी माझ्यासमोर अनेक मोहक नैसर्गिक वैशिष्ट्यांसह अवतरले आहे. ते खूप खेळकर आहेत, हत्ती अनेकदा पाण्यात एकमेकांवर फवारणी करून आनंद लुटताना दिसतात, विशेषत: मुलांसह. मला हत्ती हा पृथ्वीवरील सर्वात आकर्षक प्राणी वाटतो आणि त्याच वेळी मी त्यांच्या संख्येत प्रचंड घट होण्याची भीती व्यक्त करतो.
हत्ती हा पृथ्वीवरील सर्वात मोठा सस्तन प्राणी आहे ज्याचे वय 70 वर्षांपर्यंत आहे.
हत्तींना दोन डोळे, दोन लांब कान, मोठे शरीर, लांब सोंड आणि छोटी शेपूट असते.
हत्तींना त्यांच्या मोठ्या शरीरामुळे खाण्यासाठी मोठ्या प्रमाणात अन्न लागते.
हत्ती हा पृथ्वीवरील सामाजिक प्राण्यांपैकी एक आहे. ते कित्येक शेकडो वर्षांपासून माणसाबरोबर आहेत.
ते समजण्यास तसेच दुःख, आनंद आणि इतर भावना व्यक्त करण्यात चांगले आहेत.
हत्ती कळपात फिरतात, त्यांचा कळप गटाच्या वरिष्ठ आणि अनुभवी सदस्याद्वारे निर्देशित केला जातो.
ते आपल्या तरुणांची खूप काळजी घेतात आणि प्रेम करतात; हत्तीची पिल्ले खूप गोंडस आणि मोहक असतात.
हत्ती त्यांचे जीवन त्यांच्या कुटुंबातील सर्व सदस्यांसह एक कुटुंब म्हणून जगतात. त्यांच्या गटात आजी, बहीण आणि आई हत्ती आहे.
याशिवाय कुटुंबातील सदस्यांचा मृत्यू झाल्यावर त्यांच्यावर अंत्यसंस्कारही करतात.
हत्ती त्यांच्या कुटुंबातील सदस्य जिवंत असताना त्यांची काळजी घेतात आणि मेल्यानंतरही त्यांचे रक्षण करतात. ते त्यांच्या कुटुंबाच्या किंवा साथीदारांच्या मृत्यूबद्दल शोक करतात आणि अश्रूही ढाळतात.
त्यांच्यावर कोणत्याही शिकारीने हल्ला करणे सोपे नाही.
ते अभिमान तसेच आनंदाच्या अधीन आहेत; हत्तीच्या दिवशी विविध कार्यक्रम, प्रचार किंवा इतर केले जातात.
नामशेष होण्याच्या मार्गावर असलेले हत्ती अनेक कारणांमुळे हत्तींना सतत त्यांच्या संख्येत मोठ्या प्रमाणात घट होत आहे:
शिकारी क्रियाकलाप हे हत्तींच्या नामशेष होण्याचे एक प्रमुख कारण आहे. हस्तिदंताच्या दांडीला बाजारभाव खूप जास्त असतो आणि त्याचा उपयोग अनेक मौल्यवान वस्तू बनवण्यासाठी केला जातो. बहुतेक हत्तींना त्यांच्या दातांची किंमत जीव देऊन मोजावी लागते. हस्तिदंत बाहेर काढण्याची प्रक्रिया खरोखर खूप कष्टदायक आहे. याशिवाय हत्तींची त्यांच्या मांस आणि कातडीसाठीही शिकार केली जाते.
मानवी वसाहतींच्या विस्तारामुळे हत्तींच्या जिवंत प्रजातींची संख्या सातत्याने कमी होत आहे, त्यांचा निवारा आणि अन्न सुविधाही नष्ट होत आहेत. त्यांना अधिक अन्न तसेच मोठ्या जागेची आवश्यकता असते, जर ते उपलब्ध नसेल तर ते या हत्तींना नामशेष होण्यास प्रवृत्त करेल.
हत्तींना विविध संसर्ग आणि रोगांचाही परिणाम होतो, त्यामुळे अनेकदा त्यांचा अकाली मृत्यू होतो.
हिंदू पौराणिक कथेनुसार, हत्ती हे भगवान गणेशाचे लक्षण मानले जातात आणि त्यांची पूजा केली जाते, तर दुसरीकडे त्यांना मांस, त्वचा आणि दात मिळविण्यासाठी मारले जाते.
5 जून 2020 रोजी स्फोटकांनी भरलेले अननस खाल्ल्याने हत्तीचा मृत्यू झाल्याचे आम्ही ऐकले तेव्हा मानवांचे अमानवी वर्तन उघड झाले. सर्वात दुःखाची गोष्ट म्हणजे हत्तीण गरोदर होती. अन्नाच्या शोधात ती गावात आली होती आणि गावातीलच काही लोकांनी तिला अननस खायला दिले होते. त्या प्राण्याचा माणसांवर विश्वास होता, म्हणून त्याने ते फळ खाल्ले, पण अननस स्फोटकांनी भरून पोटात फुटले, त्यामुळे हत्तीचे संपूर्ण आतडे आणि पचनसंस्था जळून खाक झाली. ती दु:ख आणि वेदनांनी मरण पावली; आपल्या न जन्मलेल्या मुलालाही वाचवता आले नाही याचं तिला आणखीनच दु:ख झालं असेल.
असे घृणास्पद कृत्य ऐकून मी हैराण झालो आणि रडू लागलो. माझ्या मनात विचार आला की क्रूरतेची ही पातळी कशी गाठता येईल. याबाबतही अनेक बातम्या आल्या होत्या. प्राणी असे प्राणी आहेत जे बोलू शकत नाहीत आणि जर त्यांनी आपल्यावर विश्वास ठेवला तर आपण आपले प्रेम आणि निष्ठा सिद्ध केली पाहिजे आणि त्यांना त्रास देऊ नये.
हत्ती हे सर्वात समजूतदार, दयाळू, संवेदनशील आणि काळजी घेणारे प्राणी आहेत. ते प्राचीन काळापासून मानवजातीसोबत राहत आहेत. पण विकासाच्या शर्यतीत आपल्या अनेक वन्य प्राण्यांचा बळी जात आहे. हत्तींनाही मोठा धोका आहे. त्यांचे संरक्षण सरकार आणि सार्वजनिक प्रयत्नांनी केले पाहिजे.
तुम्हाला माझा आवडता प्राणी हा निबंध कसा वाटला ते कमेंट करून नक्की कळवा. धन्यवाद..!
हे पण वाचा :
